Kiełbasa cieszyńska wędzona, aromatyczna i pełna smaku

Cieszyn od wieków słynie z wyjątkowych wędlin, a kiełbasa cieszyńska to prawdziwa duma lokalnych masarzy. To nie jest zwykła kiełbasa jej sekretem jest unikalna kompozycja przypraw, wędzenie na naturalnym drewnie i tradycyjne metody produkcji, które sprawiają, że ma intensywny, głęboki smak i wyjątkowy aromat.
Dawniej tradycyjna kiełbasa domowa z Cieszyna była wyrabiana na specjalne okazje święta, wesela i większe uroczystości. Każda rodzina miała swój własny przepis, przekazywany z pokolenia na pokolenie. Kiełbasa cieszyńska wyróżnia się doskonałym balansem przypraw czosnek, majeranek i pieprz idealnie komponują się z naturalnym aromatem dymu. Nie bez powodu do dziś można ją znaleźć w lokalnych masarniach i na targach, gdzie cieszy się ogromnym powodzeniem.
Dzięki temu przepisowi możesz spróbować zrobić ją samodzielnie i poczuć smak autentycznej kiełbasy cieszyńskiej we własnym domu!
Przepis na domową kiełbasę cieszyńską
Porcja: ok. 3 kg kiełbasy
Czas przygotowania: 2 dni (w tym czas peklowania i wędzenia)
- 2 kg mięsa wieprzowego (łopatka lub karkówka)
- 1 kg mięsa wołowego (np. ligawa lub mostek)
- 300 g surowej słoniny
- 40 g soli peklowej (lub 35 g zwykłej soli)
- 2 łyżki majeranku
- 6 ząbków czosnku
- 1 łyżka cukru
- 1 łyżeczka mielonego pieprzu
- ½ łyżeczki mielonej gałki muszkatołowej
- 150 ml zimnej wody
- jelita wieprzowe do nadziewania
Przygotowanie:
- Przygotowanie mięsa
- Mięso wieprzowe i wołowe pokrój w mniejsze kawałki. Przepuść przez maszynkę do mięsa połowę zmiel na średnich oczkach, a drugą połowę na grubych, aby uzyskać idealną strukturę kiełbasy. Słoninę zmiel na drobnych oczkach.
- Doprawianie i wyrabianie farszu
- Czosnek przeciśnij przez praskę i dodaj do mięsa. Wsyp sól peklową, majeranek, cukier, pieprz i gałkę muszkatołową. Dolej zimną wodę i dokładnie wyrabiaj masę przez około 10 minut, aż składniki się połączą, a farsz stanie się lepki i jednolity. Przykryj i odstaw do lodówki na 12-24 godziny , aby smaki się przegryzły.
- Przygotowanie jelit
- Jelita wieprzowe namocz w ciepłej wodzie na około godzinę, a następnie dokładnie przepłucz.
- Nadziewanie kiełbasy
- Nadziewaj jelita mięsną masą, dbając o to, by nie były zbyt mocno upchane kiełbasa powinna mieć trochę luzu, aby nie pękała podczas wędzenia. Formuj długie odcinki (ok. 40 cm) i skręcaj je w spiralne kształty lub mniejsze porcje, jeśli wolisz krótsze kiełbaski.
- Osuszanie przed wędzeniem
- Gotowe kiełbasy rozwieś w przewiewnym miejscu na 4-6 godzin , aby lekko przeschły to kluczowy etap przed wędzeniem.
- Wędzenie kiełbasy
- Wędź w temperaturze 60-70°C przez 3-4 godziny na drewnie olchowym, bukowym lub dębowym, aż kiełbasa nabierze złocisto-brązowego koloru. Jeśli chcesz bardziej intensywny smak, możesz wydłużyć czas wędzenia o dodatkową godzinę.
- Parzenie kiełbasy (opcjonalnie)
- Jeśli chcesz, aby kiełbasa była gotowa do spożycia od razu, sparz ją w gorącej wodzie o temperaturze 75-80°C przez 30 minut.
- Leżakowanie i dojrzewanie
- Po wędzeniu odstaw kiełbasę do schłodzenia i pozostaw w chłodnym, przewiewnym miejscu na 12 godzin , aby smaki się ustabilizowały.
Wartości odżywcze (na 100 g kiełbasy):
- Kalorie: ok. 350 kcal
- Białko: 18 g
- Tłuszcze: 30 g
- Węglowodany: 1 g
Z czym podawać?
Kiełbasa cieszyńska najlepiej smakuje podawana na zimno z chlebem na zakwasie i musztardą, ale doskonale sprawdza się też na ciepło smażona lub grillowana. W Cieszynie często jadano ją z kiszoną kapustą lub chrzanem, co podkreślało jej intensywny smak.
- Bardziej pikantna wersja dodaj ½ łyżeczki ostrej papryki lub szczyptę chili.
- Delikatniejsza wersja zmniejsz ilość soli i dodaj odrobinę miodu dla lekkiej słodyczy.
- Kiełbasa dojrzewająca jeśli chcesz wersję podsuszaną, pozostaw kiełbasę w przewiewnym miejscu na kilka dni, aż nabierze twardszej konsystencji.
Kiełbasa cieszyńska to prawdziwa uczta dla miłośników tradycyjnych wędlin. Jeśli chcesz spróbować smaku tradycyjnej kiełbasy domowej z Cieszyna , koniecznie przygotuj ją według tego przepisu jej głęboki aromat i wyjątkowa struktura na pewno Cię zachwycą.
Autor: Sylwia Olbrych